Ermeni ve Rusların Van ve Bayezid'de yaptıkları mezâlimden kurtulabilenlerin ifadelerinden bazıları: Osmanlı Devleti'nin rahat, huzur ve emniyyet isteğine karşı Ermeniler fesatçılığı sürdürerek ezelî emellerini gerçekleştirmek için Van, Erzurum, Bitlis, Diyarbakır civarında kurdukları Taşnaksutyun Cemiyeti, Diyarbakır civarında Hınçakyan Cemiyeti, Diyarbakır civarında ve Arminak Cemiyeti adlarında üç cemiyetle birçok çeteler teşkil etmişlerdi. Müslüman kızların bekaretlerini izale etmişler, birçok hamile kadınların karınlarını bıçakla yırtarak yavrularını çıkarıp öldürmüşler; birçok kadınların memelerini, dudaklarını, burun ve kulaklarını kesip öldürmüşler, ahalinin gözlerini kızmış şişlerle çıkarıp, bir hayli işkenceden sonra öldürmüşler, küçük küçük çocukları, anne ve babalarının gözleri önünde sıcak su içinde kaynatıp, anne ve babalarına yedirdikden sonra onları da öldürmüşler, yer altında İslâm hanelerine açdıkları lağımlar vasıtasıyla İslâm hanelerini bombalamışlardır. Bayezid'de; Kurban Bayramı'nın birinci günü, İslâmlar camide ve bayramlaşmada bulundukları sırada, İslâmları esir almışlar, görülmemiş vahşette katliam yapmış, üç yaşından on yaşına kadar çocukları kolları bağlı olarak beraberlerinde gezdirdikden sonra ot yığını üzerine oturtup üzerlerine de gazyağı döküp yakmışlardı. Bayezid'de on beş bin neferden on dört bini öldürülmüş, beş yüzü esir edilmiş ve beş yüzü ise zorluk ve sefâlet içinde, ekmeğe muhtaç olarak buralara iltica etmişlerdir.
Kars'ın Osmanlı ordusu tarafından geri alınmasından sonra bir heyet tarafından yapılan tedkikte, Şüregel’e bağlı otuz dört köyde iki bin beş yüz seksen üç hânenin Ermeniler tarafından top ve makinalı tüfeklerle tahrip edilip halkının çoğunluğunun katledildiği; Zaruşad’a bağlı Tepeköy'e yapılan saldırıda da altı Müslüman’ın öldürülerek mallarının yağmalandığı, ayrıca Zaruşad’ın Mescidli köyünden otuz, Keçeyor köyünden kırk, Gökçin köyünden yüz elli, Kızılkilise’den altmış hânenin harabedilmesinden başka, yetmiş-seksen kadar çocuğun ateşte yakıldığı ve sekiz bin koyunun gasbedildiği. 19 S. 1339 (2. XI. 1920) HR. SYS. 2878/55
Yorumlar
Yorum Gönder